„Łódzkie drogi ku wolności” – cykl krótkich form reportażowych TVP3 Łódź i łódzkiego IPN na stulecie odrodzenia Niepodległej
W ramach współpracy podjętej w 2018 r. przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi i regionalny ośrodek Telewizji Polskiej, w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości powstało przeszło sześćdziesiąt krótkich form reportażowych poświęconych postaciom i miejscom w regionie łódzkim powiązanym genem wolności i ideami niepodległościowymi.
Założeniem projektu, którego inicjatorem był Hubert Bekrycht, do 2018 r. dyrektor i redaktor naczelny TVP3 Łódź, było stworzenie krótkich i przystępnych – w szczególności dla młodego widza – form popularyzujących najnowszą historię Polski w kontekście regionalnym. Ich zadaniem miało być zainteresowanie odbiorcy historią i zachęcenie go do podejmowania dalszych, własnych już poszukiwań.
Temu założeniu towarzyszyły starania o rejestrację możliwie wielu świadectw epoki. Dziennikarze TVP wraz z historykami zatrudnionymi w Instytucie Pamięci Narodowej nawiązywali kontakt ze środowiskami od lat związanymi z podtrzymywaniem pamięci o określonych wydarzeniach, docierali do ich uczestników, z archiwów i opracowań historycznych wydobywali fakty ilustrujące wkład łodzian oraz mieszkańców województwa w zmagania o niepodległość, rozumianą szeroko, również w kontekście dążeń wolnościowych okresu PRL, aż po lata 80. XX w.
Cykl „Łódzkie drogi ku wolności” to przede wszystkim odniesienie do setnej rocznicy odrodzenia Rzeczypospolitej, ale to także bliskie nawiązanie do zadań realizowanych przez Instytut Pamięci Narodowej w zakresie edukacji publicznej. Z uwagi na przyjętą konwencję nawiązanie to miało charakter hasłowy, każda ze zrealizowanych form może jednak w przyszłości rozwinąć się w osobną produkcję.
Zakres tematyczny był bardzo szeroki – opowiedzieliśmy o postaciach – Marii Piotrowiczowej, Józefie Piłsudskim, Marii Eugenii Jasińskiej, gen. Emilu Fieldorfie „Nilu” – o wydarzeniach – bitwie pod Majkowicami, zmaganiach pod Kostiuchnówką, Powstaniu Warszawskim i udziale w nim łodzian – temu tematowi poświęciliśmy aż cztery odcinki i są to wspomnienia sanitariuszek por. Gryzeldy Studzińskiej „Zeli” i por. Krystyny Bielskiej „Stynki”. To także ujęta w jednym z pierwszych odcinków brawurowa akcja odbicia przez Szare Szeregi Zbigniewa Fereta „Cyfry” z łowickiego więzienia NKWD.
Nie zabrakło tematów bardziej współczesnych, jak strajk łódzkich studentów ze stycznia-lutego 1981 r. czy procesy polityczne działaczy NSZZ „Solidarność” w stanie wojennym.
Autorami realizacji są dziennikarze TVP3 Łódź: Tomasz Nowak, Magdalena Majewska, Jacek Tokarczyk, Anna Łukasik, Michał Banasiak – a także Marzena Kumosińska z łódzkiego oddziału IPN.
Wszystkie odcinki cyklu „Łódzkie drogi ku wolności” dostępne są na stronach TVP.
Wykaz tematów:
Warszyc
Maria Piotrowiczowa
Strajk łódzkich studentów cz. 1-3
Powstanie Styczniowe w Łodzi
Generał Emil Fieldorf „Nil”
Józef Piłsudski
Marzec '68 cz. I-II
Artur Zawisza Czarny
Tadeusz Kościuszko
Aleksy Rżewski
Uwolnić „Cyfrę”
Zbrodnia Zgierska
Maria Eugenia Jasińska
Organizacja „Katyń”
Benedykt Czuma
Dzieci wojny
Łódzki panteon narodowy
Konstytucja 3 Maja
Henryk Marczak, kustosz pamięci
Bitwa pod Kostiuchnówką
Tajne nauczanie
Rewolucja łódzka 1905
Rotmistrz Pilecki
"Cichy bohater". Ppłk Tadeusz Barański "Tatar"
Więzienie przy Długiej
Ppor. Tadeusz Sawicki i kpr. pilot Brunon Ślebioda
Prof. Stanisław Gorzuchowski
Marsz głodowy
Prof. Tadeusz Wyrwa
Andrzej Słowik, Jerzy Kropiwnicki
Bitwa pod Majkowicami
Więzienie na Radogoszczy
Jan Karski
Grupa Robocza Komisji Krajowej „Solidarności”
Łodzianie w Powstaniu Warszawskim cz. 1-4
Maryla Biedermann
Jerzy Urbankiewicz
Stary Cmentarz w Łodzi
Barbara Cygańska
Leon Weintraub cz. 1-2
Tadeusz Zygmunt Jeziorowski
Ekshumacja żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego
Oddział Konspiracyjnego Wojska Polskiego pod dowództwem ppor. Alfonsa Olejnika „Babinicza”
Dieter Schenk cz.1 Intelligenzaktion
Dieter Schenk cz. 2 Wadliwe Kody pamięci
Zofia Dwornik – skazana za Katyń
Lotnicy Lwowscy cz.1-2
Cmentarz na Dołach - nieodkryte mogiły
Młodzieżowa opozycja cz.1-2
Listopad 1918 w Łodzi
Generał Aleksander Arkuszyński ps. „Maj”
Kobiece twarze niepodległości
Konspiracyjne Wojsko Polskie cz.1
Procesy polityczne w stanie wojennym
Akta łódzkiego gestapo cz. 1
Zdjęcia z planu „Łódzkich dróg ku wolności”