Prelekcja dr. Daniela Czerwińskiego „Komuniści w Działdowie i okolicach w okresie walk o granice II Rzeczypospolitej” – Działdowo, 20 września 2018
20 września br. w Miejskim Domu Kultury w Działdowie odbyło się spotkanie z cyklu „Akademii Niepodległości”. Prelekcję wygłosił dr Daniel Czerwiński, pracownik naukowy Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Gdańsku.
Działdowo w okresie walk o niezawisły byt państwa polskiego stanowiło punkt zbiegania się interesów polskich i niemieckich, gdzie pragnący powrotu do dawnego porządku Niemcy nie byli w stanie zaakceptować postanowień Traktatu Wersalskiego. Nie mogli się oni pogodzić z przekazaniem tego niezwykle ważnego węzła komunikacyjnego dla Polski. Wzmożoną aktywność wykazywały w tym okresie niemieckie organizacje, które próbowały wymusić przeprowadzenie referendum w sprawie granic. Pomimo fiaska tych działań w okolicach Działdowa nadal nie było jednak spokojnie.
Na tle tych sporów rola ruchu komunistycznego nie wydaje się wielka. Komuniści byli już jednak w tamtym okresie na ziemi działdowskiej. Nie tworzyli zwartych grup, nie próbowali przejmować władzy (nie licząc oczywiście okupacji Działdowa przez wojska sowieckie w sierpniu 1920 r.), jednak działali jako kurierzy, szpiedzy czy przemytnicy, którzy przy okazji rozpoznawali teren polsko-niemieckiego pogranicza. Jak wyglądała ich działalność? W jaki sposób zwalczały ją polskie władze? Na ile była ona wreszcie groźna dla walczącego o granice państwa polskiego? Na te pytania starał się odpowiedzieć autor wystąpienia, który na podstawie akt administracyjnych i wojskowych przedstawił zagadnienie początków ruchu komunistycznego na ziemi działdowskiej. Wystąpienie zostało przygotowane w związku z pracą w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Komuniści w II RP”.
Spotkanie rozpoczął Zenon Gajewski, prezes Stowarzyszenia Odnowy Chrześcijańskiej „Pamięć i Tożsamość” w Działdowie. Uczestniczyła w nim grupa mieszkańców miasta na czele z burmistrzem, Grzegorzem Mrowińskim. Po prelekcji goście zadawali pytania, odbyła się także dyskusja.
Zapraszamy na kolejne spotkania z cyklu „Akademii Niepodległości” w Działdowie.
